Etalab toont beschikbaarmaking Vrije Software publieke sector
Etalab beheert twee lijsten met Vrije Software. De ene gaat over de Vrije Software die wordt aanbevolen voor de publieke sector (SILL) terwijl de andere linkt naar Vrije Softwareopslagplaatsen van de publieke sector. Om meer te weten te komen over de twee lijsten hebben we een interview gehouden met Bastien Guerry van Etalab.
Etalab, een afdeling van de Franse overheidsinstelling belast met digitale zaken, heeft twee lijsten met Vrije Software opgesteld. De ene lijst bevat de aanbevolen Vrije Software voor de publieke sector (SILL genaamd) en de andere lijst bevat links naar de door de publieke sector gecreëerde Vrije Softwareopslagplaatsen. Tot nu toe zijn er 3.739 softwareopslagplaatsen die Vrije Software bevatten die door de publieke sector is ontwikkeld. Deze lijsten zijn sinds 2019 online beschikbaar om door te bladeren. Deze stap is in lijn met de FSFE's "Publiek geld? Publieke Code!" Initiatief, waarin we eisen dat software ontwikkeld van en voor de publieke sector publiek beschikbaar wordt gesteld. Om meer te weten te komen over de twee lijsten die Etalab heeft opgesteld, hoe ze tot stand zijn gekomen en welke ideeën erachter zitten, hebben we een interview gehouden met Bastien Guerry van Etalab.
Kunt u kort uitleggen wat Etalab is en wat de doelstellingen ervan zijn?
Bastien Guerry: Etalab is een afdeling van de overheid die belast is met digitale zaken, genoemd richting interministérielle du numérique (DINUM). In deze organisatie coördineert Etalab de inspanningen van de Franse overheid om haar gegevens en administratieve documenten als open data vrij te geven. Om dit te bereiken beheert Etalab sinds 2011 het platform data.gouv.fr.
Waarom bent u begonnen met een opslagplaats voor het verzamelen van Vrije Software die door de publieke sector wordt gebruikt? Waarom ziet u de noodzaak hiervan in?
Bastien Guerry: Nou, er is geen "opslagplaats voor Vrije Software die door de publieke sector wordt gebruikt". Zo'n lijst zou te lang zijn en waarschijnlijk nooit volledig.
Etalab houdt twee lijsten bij: de catalogus van aanbevolen Vrije Software voor de overheid en de lijst van broncode-opslagplaatsen die door publieke organisaties worden gepubliceerd.
De eerste lijst heet de SILL (voor "Socle Interministériel des Logiciels Libres") en u kunt deze raadplegen op sill.etalab.gouv.fr.
In 2006 probeerde een groep ambtenaren binnen de centrale overheid informatie te verzamelen over het gebruik van Vrije Software zoals LibreOffice (destijds OpenOffice). In 2012 publiceerde de Franse premier Jean-Marc Ayrault een notitie met vermelding van waarom en hoe Vrije Software de voorkeur in de publieke sector verdient. Na deze notitie werd de groep uit 2006 doelgerichter: een opsomming geven van alle Vrije Software die de publieke sector zou moeten verkiezen. Destijds was het grote idee vooral om overheden te laten convergeren in de richting van gemeenschappelijke oplossingen.
Tot 2018 werd de SILL één keer per jaar als PDF-document gepubliceerd en hielp het de overheden om te weten welke Vrije Software ze konden gebruiken, welke versie werd aanbevolen, enz. In 2020 heeft Etalab een website gebouwd waar de SILL gemakkelijk toegankelijk is en geüpdate kan worden, niet slechts één keer per jaar. Ook het oorspronkelijke doel van de SILL is enigszins geëvolueerd: het is niet om overheidsinstellingen te laten convergeren naar dezelfde oplossingen maar om hen ervan te overtuigen dat Vrije Software X of Y significant gebruikt wordt door een ander agentschap en dus vertrouwd kan worden als een volwassen en bruikbare oplossing.
Merk op dat de SILL echt twee functies heeft: het sturen van een duidelijke boodschap naar de publieke sector ("U moet overwegen om deze Vrije Software te gebruiken") en het verzamelen van technisch onderlegde ambtenaren en hen hun kennis te laten delen over gedetailleerde use cases van deze software binnen hun eigen centrale overheid of agentschap.
“Etalab beheert twee lijsten: de catalogus van aanbevolen Vrije Software voor de overheid en de lijst van broncode-opslagplaatsen die door publieke organisaties worden gepubliceerd.”
Wat zijn de vereisten voor software om gepubliceerd te mogen worden op code.etalab.gouv.fr?
Bastien Guerry: Dit is de tweede lijst die Etalab publiceert en onderhoudt: de website code.etalab.gouv.fr geeft een overzicht van de broncode-opslagplaatsen die door overheden zijn opgesteld.
We verzamelen handmatig links naar publieke organisaties, waarna we automatisch broncode-opslagplaatsen van deze organisaties opvragen.
De wet uit 2016 voor een digitale republiek van beschouwt broncode als een "administratief document" en als zodanig zijn overheidsinstellingen verplicht deze te publiceren onder een van de toegestane licenties, net als andere open data documenten - uiteraard met bepaalde beperkingen.
Hoeveel opslagplaatsen hebt u tot nu toe?
Bastien Guerry: Op 18 mei 2020 hebben we 422 groepen of organisaties en 3739 opslagplaatsen.
Hoe was de weerklank van de overheidsdiensten; hebben zij zelf software ingediend?
Bastien Guerry: Ja. Etalab is begonnen met het handmatig opsommen van organisaties en daarna hebben sommige organisaties spontaan hun eigen links ingediend.
Merk op dat terwijl de meesten GitHub gebruiken om broncode te publiceren, sommigen GitLab gebruiken en anderen hun eigen GitLab-instantie.
Wat voor soort software wordt het meest gepubliceerd en door welke actoren?
Bastien Guerry: Ik heb geen gedetailleerde cijfers maar ik denk dat we 20% van de organisaties hebben die 80% van de opslagplaatsen publiceren.
Ik kan niet antwoorden op de vraag wat voor soort software het meest wordt gepubliceerd; dit vereist een zorgvuldige controle maar ik moedig u wel aan om zelf te kijken.
Kunt u een voorbeeld geven van software die op grote schaal werd hergebruikt door een andere overheid?
Bastien Guerry: We werken hier aan. Voorlopig komt code.etalab.gouv.fr tegemoet aan twee eenvoudige behoeften: het bevordert de inspanningen van overheidsinstellingen die de tijd nemen om hun broncode te publiceren en het helpt ontwikkelaars van andere overheidsinstellingen om erachter te komen of er al broncode is geschreven door andere overheden.
Maar op dit moment weten we nog niet wat door wie hergebruikt wordt. We werken hier aan.
Heeft u cijfers over hoe vaak de website wordt gebruikt om software te vinden?
Bastien Guerry: Onze statistieken voor sill.etalab.gouv.fr en code.etalab.gouv.fr zijn openbaar op stats.data.gouv.fr.
Zou u andere landen willen aanmoedigen om ook een verzameling van de Vrije Software te hebben die door de overheid wordt gebruikt? Zo ja, waarom?
Bastien Guerry: Ik zou andere landen willen aanmoedigen om een lijst van aanbevolen Vrije Software te maken voor hun eigen administratie: het helpt kleine openbare instanties door hun vertrouwen in Vrije Software te versterken en hen te begeleiden naar de juiste hulpmiddelen. Het helpt ook overheden door goed geïnformeerde personen met elkaar te laten discussiëren over het gebruik van deze Vrije Software.
“Ik zou andere landen aanmoedigen om een lijst van aanbevolen Vrije Software te maken voor hun eigen administratie”
Wat zijn de volgende stappen in de ontwikkeling van de opslagplaats?
Bastien Guerry: Voor sill.etalab.gouv.fr willen we meer ambtenaren inschrijven om te helpen bij het identificeren van meer Vrije Software en het publiceren van meer use cases.
Voor code.etalab.gouv.fr richten we ons op het identificeren van Vrije Software gepubliceerd door de publieke sector die andere overheden zouden willen hergebruiken.
We kijken uit naar het toekomstige gebruik en de ontwikkeling van SILL en code.etalab.gouv.fr. Hartelijk dank voor dit zeer interessante interview!
Vragen voor de FSFE: Bonnie Mehring
Het "Publiek Geld? Publieke Code"-initiatief heeft als doel om Vrije Software de standaard te maken voor met publiek geld gefinancierde software. De Free Software Foundation Europe heeft samen met meer dan 180 maatschappelijke organisaties en meer dan 27.000 personen de open brief ondertekend. We zullen de handtekeningen gebruiken om contact op te nemen met besluitvormers en politieke vertegenwoordigers in heel Europa om hen te overtuigen om de standaard openbaar te maken. U wordt uitgenodigd om uw handtekening toe te voegen op en zo een grotere impact te hebben op publiccode.eu.